Jak przeprowadzić badanie rynku?

Badanie rynku to szereg skomplikowanych i często czasochłonnych działań mających na celu pomoc w podjęciu odpowiedniej decyzji rynkowej. Przeprowadza się je w wielu przypadkach. Chętnie korzystają z nich przedsiębiorcy planujący wejść na rynek z nowym produktem lub usługą, ale także jednostki już prowadzące określoną działalność, a chcące sprawdzić swoją pozycję na rynku. Istnieje wiele technik badań rynku, dlatego bardzo ważna jest początkowa analiza związana z wytypowaniem zakresu i celu takich badań. Wystarczy trzymać się kilku koronnych zasad, a badania rynku przebiegną bez większych przeszkód i będą obfitować w wiedzę, która z pewnością przyda się każdemu przedsiębiorcy.

Jak zrobić badanie rynku?

Dogłębne analizy rynku wymagają szeroko zakrojonych działań – chodzi przecież o uzyskanie możliwie najdokładniejszych i najbardziej trafnych informacji. W oparciu o nie, często podejmuje się kluczowe decyzje finansowe. Jak przeprowadzić badanie rynku, by było ono skuteczne i pozwoliło podjąć najlepszą z perspektywy finansowej decyzję? Szczególnie ważne jest przeprowadzenie takiego badania planując otwarcie nowej działalności. Dzięki temu można lepiej zaplanować działania i odpowiednio dopasować produkt do potrzeb konsumentów. Kluczowa jest staranność.

Ta cecha jest szczególnie wymagana, gdy mowa jest o badaniu wtórnym. Wówczas od osób zajmujących się analizą wymaga się rzetelnego zgromadzenia wszelkich dostępnych danych. Mowa o różnego rodzaju artykułach, analizach opublikowanych w internecie, danych dostępnych dzięki na przykład Głównemu Urzędowi Statystycznemu. Polega to więc w przeważającej większości na skonsumowaniu pracy osób, które już postarały się o zgromadzenie danych i upubliczniły je.

Badanie pierwotne jest o tyle bardziej skomplikowane, że do całego procesu analizy danych dochodzi jeszcze kwestia ich zdobycia. Nie można stosować drogi na skróty – proces badania rynku często wymaga zaangażowania kilku lub nawet kilkunastu osób, które będą na przykład przepytywać przechodniów, wystąpią do różnego rodzaju instytucji jak Główny Urząd Statystyczny, czy instytucje zrzeszające przedsiębiorców. Można też zorganizować badanie testowe polegające na zaproszeniu potencjalnych konsumentów do przetestowania konkretnego produktu, który planujemy wprowadzić na rynek. W tym przypadku musi zostać wykonana konkretna praca, inaczej nie da się zdobyć danych. Bywa to czasochłonne, ale daje rzeczywiste efekty i dane poglądowe o tym, kim będzie nasz potencjalny klient i jak się będzie zachowywał biorąc nasz produkt do rąk. Tego typu badania rynku są bardzo cenione zwłaszcza przez osoby planujące dopiero otworzyć działalność gospodarczą, ale mające już produkt do zaproponowania.

Etapy badania rynku

Realizacja badań rynku podzielona jest na kilka bardzo ważnych etapów. Pominięcie choć jednego z nich może rzutować na wiarygodność i trafność przeprowadzonych prac. Warto w tym miejscu zastosować pewien ciąg przyczynowo-skutkowy, który pozwoli logicznie zaplanować prace. Dlatego tak ważne są etapy procesu badania rynku:

1. Diagnoza potrzeb

Pierwsza sprawa, to precyzyjne określenie tego, co chcemy sprawdzić. Najczęściej jest to zbadanie mechanizmów rządzących daną branżą i określenie wskaźników popytu i podaży. Ważne jest także wskazanie pozycji konkurencji i ewentualne, potencjalne określenie miejsca, z którego zaczniemy działalność. Znając cele możemy przejść do wyboru formy samego badania.

2. Wybranie formy badania

To ważny moment, bo rzutuje on na charakter uzyskanych przez nas danych. W pierwszej kolejności warto przejrzeć wszystko, co dostępne w internecie – prasę branżową czy różnego rodzaju raporty urzędów. W zależności od oczekiwanych informacji, można też przeprowadzić internetową lub telefoniczną ankietę, a także zorganizować bezpośrednie spotkanie z klientami. Zdarza się też tak, że wystarczy obserwacja z użyciem kartki i długopisu. Ankieter stoi na przykład przy punkcie i obserwuje to ilu klientów korzysta z usług, jakie usługi wybierają najczęściej, w jakich godzinach jest największy ruch.

3. Przeprowadzenie badania

Wreszcie przychodzi moment, w którym trzeba zacząć działać. Tu też ciężko o półśrodki. Często trzeba wykonać konkretną pracę. Długość badania nie jest ściśle określona i także zależy od rodzaju przeprowadzanego badania. Ankieta internetowa na przykładzie decyzji 1000 osób, czy wywiad telefoniczny z potencjalnymi klientami musi jednak zająć swój czas.

4. Analiza zebranych danych

To kolejny ważny etap procesu badania rynku. Chodzi w nim o analizę wszystkich zebranych danych. Dzięki czytelnym i uczciwie sporządzonym raportom można wyciągnąć daleko idące wnioski dotyczące potrzeb klientów. Wiedza ta pozwala na wybranie odpowiedniego momentu rozpoczęcia działalności, określenia właściwego charakteru produktu i wielu innych wskaźników, które zebrane razem łączą się w coś, co można określić rynkowym sukcesem. Analiza może też ostatecznie ustrzec przedsiębiorcę przed zbędnym wydaniem pieniędzy, bo na przykład wykazać, że na rynku nie ma już miejsca na dodatkowy produkt w danej grupie, konkurencja jest zbyt duża, a rozpoczynanie kampanii informacyjnej w ogóle nie ma sensu. Bez badania tego się po prostu nie wie.

Raport z badania rynku

To podstawowy dokument powstający dzięki przeprowadzeniu analizy mechanizmów rządzących rynkiem, który podlegał badaniu. W oparciu o taki, najczęściej bardzo szczegółowy raport zleceniodawca może podejmować kluczowe, strategiczne decyzje dotyczące angażowania środków w planowane przedsięwzięcie. Prawidłowo zrealizowane badania z pewnością stoją za wieloma markami i produktami, które obecnie funkcjonują na rynku i każdy z nich korzysta. Jest to jednak mrówcza praca, która musiała zostać przeprowadzona często na miesiące, a nawet lata przed wypuszczeniem danego produktu lub usługi na rynek. To kwintesencja tego, na czym polega badanie rynku. Dlatego tak ważne jest odpowiednie przeprowadzenie samego badania. Oczywiście można to zrobić samemu, ale skorzystanie z usług doświadczonej firmy z powodzeniem stosującej techniki badania rynku pozwoli uzyskać dane, które mogą wnieść nasz biznes na zupełnie inny poziom finansowy. A w prowadzeniu działalności gospodarczej przecież właśnie o to chodzi!