Badania marketingowe w internecie
Wraz z rozwojem globalnej sieci internetowej pojawiło się wiele nowych sposobów dotarcia do klienta i zachęcenia go do zakupu konkretnego produktu lub usługi. Pierwotne mechanizmy marketingowe miały swoje ograniczenia – ankieterzy mogli dotrzeć jedynie do określonej liczby osób – zadzwonić, odwiedzić nielicznych. Podobnie było z dotarciem reklamy radiowej lub telewizyjnej – odbierają je wyłącznie Ci, którzy akurat mają włączone radio i telewizor. Internet dał zupełnie nowe, w zasadzie nieograniczone możliwości dotarcia i wpływu na decyzję zakupową potencjalnego klienta. W oparciu o liczbę klikalności z łatwością można też wytypować mechanizmy rządzące rynkami i występujące stale oraz sezonowo trendy. W krótkim czasie i minimalnym nakładem finansowym firmy są w stanie pozyskać ogrom informacji dotyczących profilu klienta, konkurencji i produktów oferowanych na rynku. Badania marketingowe w internecie to obecnie najpopularniejsza forma pozyskiwania informacji – daje możliwość dotarcia do w zasadzie nieograniczonej liczby konsumentów. Sprawia to, że ich wynik może być dużo bardziej wiarygodny, a prawidłowe wnioski pozwolą wznieść nasz biznes na wyżyny.
Jak wyglądają badania marketingowe w internecie?
Internetowe badania marketingowe mają różnorodną formę. Jednak najważniejsze w kontekście jakichkolwiek działań mających na celu sprawdzenie odbioru wizerunku marki lub produktu jest bardzo precyzyjne określenie grupy docelowej. Tylko mając taką wiedzę i przeprowadzając celowane badanie marketingowe na grupie osób, którym przeznaczony jest dany produkt można faktycznie pozyskać informacje dotyczące reakcji i odbioru. Jaki jest profil naszego klienta? Jakie są jego przyzwyczajenia? Czy jest to wąska grupa osób, czy nastawiamy się na jak najszersze grono potencjalnych klientów? Wszystko jest do ustalenia dzięki badaniom marketingowym online obserwując na przykład bezpośrednią konkurencję. Jeśli nie mamy się do kogo porównywać, wówczas staramy się naleźć gałąź rynku możliwie najbardziej uprawdopodobniającą zachowania klientów w kontekście zetknięcia się z naszym produktem lub usługą. Dobrym miejscem poznania opinii klientów będą strony internetowe z możliwością zostawiania komentarzy do produktów. Oczywiście warto wziąć pod uwagę pewien margines błędu oraz to, że ciągle są osoby, które w internecie występują anonimowo. Jednak wielu z nas udziela się w sposób rzeczowy i konkretny, co znacznie ułatwia zebranie wiarygodnych danych.
Kolejnym krokiem badań marketingowych w internecie są ankiety dotyczące konkretnych preferencji wytypowanej przez nas grupy klientów docelowych. Wykorzystuje się w nich jedną z popularniejszych i jednocześnie szybkich do zrealizowania form jaką jest internetowa ankieta. Niektóre firmy mogą przygotować i rozpocząć realizację takich ankiet tak naprawdę w ciągu godziny. Są gotowe szablony wymagające jedynie naniesienia odpowiednich danych. Dzięki temu błyskawicznie jak na standardy badań marketingowych otrzymujemy dane. Prawidłowa ich analiza i odpowiednie wnioski pozwolą dobrze poznać osoby, które potencjalnie będą zainteresowane naszym produktem lub oferowaną przez nas usługą.
Bardzo ważnym narzędziem dostarczającym wielu ciekawych informacji jest badanie eksperymentalne. Mówiąc w skrócie, wprowadzamy na przykład do oferty sklepu internetowego produkt, który zamierzamy masowo sprzedawać i prowadzimy obserwację „na żywym organizmie”. Metoda ta jest o tyle ryzykowna, że wymaga jednak pewnych nakładów finansowych. By takie badanie marketingowe w internecie miało wysoki poziom wiarygodności, musi być przeprowadzone w odpowiedniej skali. Z pewnością będzie też trochę trwało, ponieważ klient musi kupić produkt lub usługę, skorzystać i dopiero potem można liczyć na opinię. Co ciekawe, popularne portale aukcyjne mają wbudowaną opcję przypominania o możliwości oceny zakupionego produktu. Prowadzenie sklepu z poziomu zbudowanego już ekosystemu pozwala w łatwy sposób zdobyć konsumencki feedback. Równie istotne jak przeprowadzenie eksperymentu jest późniejsze wyciągnięcie prawidłowych wniosków. Dla przykładu – wysoka sprzedaż droższych produktów i ich korzystne oceny wśród klientów powinny skłonić do przemodelowania asortymentu, bo może wskazywać na to, że naszymi klientami docelowymi są osoby zamożniejsze, szukające produktów wyższej jakości. Jeśli z kolei z badań wynika dużo wyższe zainteresowanie produktami tańszymi, wówczas warto zrezygnować z markowych produktów, bo w tym przypadku lepiej będzie sprzedać więcej tańszych niż mniej droższych rzeczy.
Zalety i wady badań marketingowych w internecie
Jak wszystko, tak i badania marketingowe w internecie mają swoje zalety, ale także wady. Ważne jest by odpowiedzieć sobie na pytanie, co i w jakim zakresie zamierzamy zbadać.
- Zalety badań marketingowych w internecie
Wśród najważniejszych zalet tego typu badań jest cena. Nie generują one wielkich kosztów. Polegają one w przeważającej większości na naniesieniu danych na gotowe już formularze i opublikowaniu ankiety w internecie. To dużo szybsze niż wysyłanie ankieterów do domów lub nawet dzwonienie pod losowo wybrane numery. To kolejny atut – wyniki można uzyskać w zasadzie w ciągu kilkunastu – kilkudziesięciu minut. Wystarczy opublikować stosowny formularz na forum lub stronie internetowej. Firmy realizujące badania marketingowe w internecie wskazują także na łatwość w archiwizacji zdobytych w taki sposób danych. Wystarczy nanieść je na serwer i można wracać do nich nawet po latach. Tego samego nie można powiedzieć o wersjach papierowych ankiet. Odgrzebanie konkretnych wyników badań sprzeda lat w kartonowym pudle na dnie piwnicy może być prawdziwym wyzwaniem nawet dla najbardziej dokładnych.
- Wady badań marketingowych w internecie
Firmy realizujące tego typu badania wskazują na wyzwania stojące przed badaniami w internecie. Przede wszystkim nie ma pewności, czy faktycznie osoby biorące udział w internetowej ankiecie należy uznawać za właściwą grupę docelową dla konkretnej pracy. Statystycznie internauta jest osobą młodą, a maksymalnie w średnim wieku, mieszkającą w dużym mieście, często niepracującą. Odpowiedzi takiej osoby często mogą się mijać z faktycznym poglądem grup, do których kierowane jest badanie. Pewnym zabezpieczeniem jest duża liczba osób, które mogą wziąć udział w badaniu, jednak z grupy tej ciężko jest utworzyć coś na kształt klienta wzorcowego – za dużo jest zmiennych i różnorodnych opinii. Dodatkowo, zawsze istnieje możliwość manipulacji wynikami. Jeszcze do niedawna ankiety mogły być niewiarygodne przez to, że jedna osoba mogła oddać w nich nawet kilkaset głosów. Dziś można zablokować więcej niż jeden głos z jednego adresu IP, więc wiarygodność tego typu ankiet jest zdecydowanie wyższa. Ostatnią wadą diagnozowaną przez specjalistów jest możliwość świadomego wskazywania przez internautów błędnych odpowiedzi. Kwestia ta jest potęgowana tym, że w internecie utrzymuje się „pozory anonimowości”. Internauci mają wrażenie, że ich personalia są utajnione i mogą być w sieci kimś innym niż są naprawdę.
Czy warto prowadzić badania marketingowe w internecie?
Odpowiedź na to pytanie brzmi: tak. Przede wszystkim dlatego, że internauci to bardzo dynamiczni i aktywni uczestnicy badań. Realizując badania marketingowe w internecie można w krótkim czasie uzyskać bardzo dużą liczbę głosów ankietowych. Nawet jeśli część z nich należałoby odrzucić ze względu na wiarygodność, to i tak mówimy o dużej części w ramach grupy docelowej, jaką możemy przebadać. Jeśli chodzi o ankiety internetowe – łatwo ułożyć i przeprowadzić je samemu. Jednak, jeśli oddamy je w ręce fachowców, wówczas wyniki mogą okazać się bardziej wiarygodne i dzięki temu otrzymamy pełną wiedzę o zagadnieniu podnoszonym w badaniu. Mają oni bowiem dostęp do szczegółowej bazy ankietowanych, którzy mogą być wybierani w oparciu o pasujący do badania profil. Obecnie można więc stwierdzić, że badania marketingowe w internecie zyskały większą wiarygodność niż jeszcze parę lat temu.