Analiza konkurencji – jakie są metody i jak przeprowadzić badanie konkurencji?

Każdy przedsiębiorca zarówno wchodzący na rynek z nowym produktem, jak i obecny już na tym rynku potrzebuje informacji związanej z oceną działań konkurencji. Chodzi o ustalenie jak największej ilości informacji, jak na przykład ilość firm zajmujących się podobnymi rzeczami, rozwoju tych przedsiębiorstw, a także bazy klientów. Dobrze jest znać konkurentów, by wiedzieć, gdzie jest miejsce do ewentualnego zwiększenia swoich własnych zasięgów sprzedażowych. W prowadzeniu firmy chodzi przecież nie tylko o „odcinanie kuponów” ale także ciągły rozwój i szukanie szans zwiększenie potencjału. I właśnie dlatego warto regularnie przeprowadzać analizy konkurencji.

Co to jest analiza konkurencji?

W skrócie – to szereg działań obliczonych na zdobycie jak największej ilości informacji dotyczących działań rynkowych rywali, czyli firm zajmujących się podobną działalnością do naszej. Badanie konkurencji daje więc bardzo dużo informacji, z których wnioski mogą znacząco usprawnić proces zdobywania nowych klientów i utrzymywania tych, którzy są z nami od dawna. A to ma bezpośredni wpływ na osiągany przez przedsiębiorstwo wynik finansowy. Analiza konkurencji to często żmudna i drobiazgowa praca związana z zebraniem i uporządkowaniem wszelkich możliwych do zdobycia danych na temat branży.

Po co robić analizę konkurencji?

Badania konkurencji przeprowadza się po to, by otrzymać jak najwięcej informacji o danym zagadnieniu jeszcze przed zaangażowaniu środków w realizację projektu biznesowego. To podstawa dobrego przygotowania do prowadzenia działalności gospodarczej. Szczegółowy opis konkurencji pozwala na opracowanie najlepszej strategii działań biznesowych. Poznamy swoich rywali, ich zachowania, profil klienta, zakres usług oraz rynkowych działań. Jeśli w oparciu o taką analizę wyciągniemy prawidłowe wnioski – wówczas możemy się znaleźć krok przed naszą konkurencją. Bardzo ważnym argumentem przemawiającym za przeprowadzaniem różnego rodzaju badań konkurencji jest znalezienie mocnych i słabych stron naszych rynkowych rywali a także wyciągnięcie prawidłowych wniosków z ewentualnych porażek i popełnionych przez konkurentów błędów. To zakrojone na szeroką skalę działania, które mają także wyznaczyć trendy panujące w branży i określić optymalny moment wejścia na rynek z nowym produktem. Dzięki temu możemy uniknąć błędów, które być może przydarzyły się właśnie konkurencyjnym firmom. Analiza konkurencji jest niemal niezbędna, jeśli chcemy zminimalizować ryzyko kosztownych błędów już na samym początku prowadzenia działalności.

Wielu przedsiębiorców o tym zapomina, ale badania konkurencji to także obowiązek w trakcie wieloletniego prowadzenia większości działalności gospodarczych. Chodzi o to, że wiele firm, które zaliczyły nawet dobry start po jakimś czasie dopada rutyna, spadek obrotu, widmo konieczności restrukturyzacji, czyli wprost cięć kosztów. Aktualizowana na bieżąco baza danych firm konkurencyjnych z wyszczególnieniem ich aktualnej sytuacji pozwala dobrać odpowiednią strategię, by pozyskać klientów. Pamiętajcie – konkurencja nie śpi. Jeśli będziecie stać w miejscu, nie wytrzymacie na rynku zbyt długo. Oczywiście wiele zależy od rodzaju branży i biznesu, jednak wszyscy chyba zgodzą się w jednym. Przedsiębiorca powinien ciągle poszukiwać kolejnych możliwości rozwoju. Według wielu ekspertów przedsiębiorczości stanie w miejscu jest początkiem końca.

Metody analizy konkurencji

W czasie rozwoju rynku wykształciły się różne metody badania konkurencji. Jedne są mniej, inne bardziej skuteczne, ale warto pamiętać, że dopiero zsumowanie wyników wszystkich działań może dać pełny obraz sytuacji. Wybranie i przeprowadzenie analizy w oparciu o tylko jedną metodę obarczone jest ryzykiem błędu, który w biznesie może po prostu oznaczać straty finansowe. Jakie więc są sposoby badania konkurencji? Co warto zrobić na początku? Oto cztery podstawowe metody analizy.

1. Desk research

To rodzaj danych zastanych, czyli takich, które pozyskuje się gromadząc i przetwarzając informacje pochodzące na przykład z prasy branżowej, czy już przeprowadzonych raportów i analiz rynku. Dodatkowo warto wziąć pod uwagę różnego rodzaju biuletyny czy raporty i statystyki instytucji publicznych. Analizę konkurencji rynkowej przeprowadza się także po prostu gruntownie przeglądając strony internetowe i sklepy należące do konkurencji. A więc wszystko, co już ktoś napisał i trzeba jedynie sięgnąć. Następnie zgromadzone dane muszą zostać poddane bardzo dogłębnej analizie, która potem jest podstawą do stworzenia stosownego raportu.

2. Badania marketingowe

Czym są badania marketingowe? To działania organiczne mające na celu pozyskanie danych, któ®e pomogą w dogłębnej analizie. Mając już pozyskane dane zastane, można zrobić następny krok w badaniu rynku konkurencji. Chodzi o pozyskanie informacji bezpośrednio od uczestników rynku, czyli klientów, producentów, dystrybutorów. Robi się to na różne sposoby, ale obecnie bardzo często wykorzystywanym kanałem są internetowe badania opinii. Ankiety, w których wystarczy zaznaczyć jedną odpowiedź. Wyniki są gromadzone i przetwarzane właściwie na bieżąco. Dodatkowo, można jeszcze stworzyć grupę reprezentatywną określonej liczby osób i przedstawić im zagadnienie w formie kilku pytań i możliwych odpowiedzi. W ramach badań marketingowych często wykorzystuje się także wywiady telefoniczne.

3. Wywiad gospodarczy

Już na podstawie praktykowanych standardów współpracy można wyciągnąć wnioski dotyczące kondycji finansowej naszego konkurenta biznesowego. Istnieją także sposoby sprawdzenia wypłacalności. To bardzo ważne, bo pokazuje wyraźnie, czy strategia i praktyki prowadzenia biznesu stosowane przez firmę przynoszą oczekiwany skutek.

4. Mystery shopping

To etap zamykający podstawową analizę i dopełniający pełny opis konkurencji. Polega on na zaangażowaniu osób, które wejdą w rolę klientów lub kontrahentów i odegrają konkretny scenariusz. Czasem jest to zwykłe zrobienie zakupów, czasem stworzenie sytuacji problemu i sprawdzenie w jaki sposób poradzi sobie z tym sklep lub jego pracownicy. To skuteczna metoda badania konkurencji, która pokazuje realną kondycję i sprawność funkcjonowania rywala biznesowego.

Zebrane w ciągu realizacji tych czterech etapów dane to części składowe pełnego raportu dotyczącego analizy konkurencji. Stosując je, jesteśmy w stanie określić trendy panujące w danej branży, poznać i odpowiednio przygotować się na próg wejścia, oraz dowiedzieć się kto i w jakim zakresie działa na danym rynku. Możemy też poznać sezonowość sprzedaży w konkretnej branży i dzięki temu przygotować się z odpowiednim wyprzedzeniem. Dane te pomagają także znaleźć optymalny czas wejścia na rynek z nową usługą.

Narzędzia do analizy konkurencji

Niezależnie od tego, czy analizie podlega konkurencja sklepu internetowego, czy lokalnej siłowni, istnieją praktyczne narzędzia wspomagające cały proces.

W pierwszej kolejności warto sięgnąć po Senuto. To jedno z najbardziej znanych polskich narzędzi wykorzystywanych w branży SEO. Jedną z wielu funkcjonalności Senuto jest właśnie analiza konkurencji w oparciu o wykorzystywanie słów kluczowych. Plusem jest niezwykle intuicyjne tworzenie raportów, które mogą okazać się niezbędne w całym procesie analizy konkurencji.

Bardzo popularnym narzędziem mierzącym ruch na stronie internetowej jest SEMrush. To kompleksowe narzędzie, które błyskawicznie wskazuje trendy i ruch na witrynie konkurenta. Dzięki niemu możemy pozyskać takie informacje, jak sezonowość sprzedaży, czy nawet kwota potencjalnego portfela zakupowego klienta.